Op maandag 25 maart zijn de officiële tellingen van de Provinciale Staten en Waterschapsverkiezingen (de procesverbalen) bekend gemaakt. In zowel de Provincie als het Waterschap neemt het aantal vrouwen toe. Deze groei is te danken aan slim stemgedrag van de kiezer; dankzij voorkeurstemmen werden er in totaal 42 extra vrouwen verkozen die op een ‘onverkiesbare’ plek op de lijst stonden. Stichting Stem op een Vrouw riep de afgelopen weken kiezers op om op vrouwen op lagere posities te stemmen, om de ongelijke man/vrouw balans op de kandidatenlijsten tegen te gaan.
Provinciale Staten
Het aantal vrouwelijke Statenleden is gestegen van 31,5 naar 33,2 procent gemiddeld; 191 van de 570 Statenleden zijn nu vrouw. Hiervan zijn zestien vrouwen met voorkeurstemmen naar een verkiesbare plek gestemd. Alle zestien zijn zij gekozen boven een hoger op de kieslijst geplaatste man.*
Onder hen zijn Eline Vedder-Monaster (CDA Drenthe), ook wel bekend als de ‘Media-boerin’. Zij steeg van plek 18 naar plek 3. De 27-jarige Ayse Er (GroenLinks Noord-Holland) steeg van plek 8 naar plek 3. Monique Dubois (PvdA Flevoland) steeg van plek 6 naar plek 3.
Waterschappen
Het aandeel vrouwelijke bestuurders in het Waterschap komt voor het eerst uit op een kwart. Het aantal neemt toe van 121 naar 145 (van de 577) bestuurders. Het gemiddeld aantal vrouwen stijgt van 20,7 naar 25,1 procent. Er zijn 26 vrouwen met voorkeurstemmen naar een verkiesbare plek gestemd. Van hen zijn 25 gekozen voor een zetel die anders naar een man zou gegaan.*
Onder hen zijn Bertie Steur (Partij voor Zeeland, bekend van Boer zoekt Vrouw) die van de eerste vrouw op de lijst op plek 10 naar plek 3 sprong, Soraya Layeb (PvdA, Amstel Gooi en Vecht) die van plek 13 naar plek 3 sprong, en Gedule Martens (Water Natuurlijk, De Dommel) die van plek 9 naar 3 werd gestemd.
Stem op een Vrouw-effect?
Stichting Stem op een Vrouw riep in aanloop naar de verkiezingen op om op vrouwen te stemmen, lager op de lijst. De campagne bereikte bijna een miljoen Nederlanders. Het lijkt er sterk op dat de kiezer het advies heeft gevolgd. De stichting ziet het grote aandeel stemmen op vrouwen als een signaal naar politieke partijen, dat de kiezer het niet langer accepteert dat er zo weinig vrouwen in de politiek zitten.
Devika Partiman, voorzitter van de stichting: “We zijn ontzettend blij met de 42 vrouwen meer die dankzij voorkeurstemmen de politiek in zitten! Wij adviseren kiezers om op vrouwen te stemmen lager op de lijst, met name op vrouwen die net buiten de peilingen vallen. Dit was in dit geval geen makkelijke campagne om te voeren. Het is voor de kiezer namelijk ten eerste moeilijk te vinden op welke partijen en kandidaten zij konden stemmen – door een gebrek aan centrale overheidsinformatie. Ten tweede misten we goede lokale peilingen. De peilingen die er zijn, baseren het zetelaantal vaak op het aantal zetels in de Tweede Kamer. Dat maakt het voor de kiezer verwarrend. Dat het desondanks is gelukt dat een kwart van de Waterschapsbestuurders en een derde van de Statenleden nu vrouw is, daar zijn we trots op.”
Judith Stevens, hoofd datacollectie van de stichting, licht toe: “Er is ontzettend veel op vrouwen gestemd. Bij het doorspitten van de proces-verbalen kwamen we bij vrijwel alle partijen buitenproportioneel veel voorkeurstemmen op vrouwen tegen. Echter zijn deze stemmen zeer verspreid uitgebracht. Wij vermoeden dat dit te wijten is aan het gebrek aan goede lokale peilingen. Dat maakt dat veel vrouwen het net niet gehaald hebben. Gelukkig haalden 42 vrouwen het wel! Dat zijn 42 nieuwe vrouwelijke rolmodellen.”
Ook veel voorkeurstemmen op vrouwen op verkiesbare plek
Ook op vrouwen die reeds op verkiesbare plekken stonden, en dus deze voorkeurstemmen in theorie niet “nodig hadden”, zijn bijzonder veel stemmen uitgebracht. Maar liefst 134 van de vrouwelijke kandidaten voor de Staten die op een verkiesbare plek stonden, haalden de kiesdeler. Bij het Waterschap haalden 92 vrouwelijke kandidaten op een verkiesbare plek de kiesdeler.
De groei van vrouwen in de Provinciale Staten is met name te danken aan de kiezers van GroenLinks, D66, CDA en Partij voor de Dieren. In het Waterschap kozen met name kiezers van Water Natuurlijk, VVD, PvdA en PvdD, en van verschillende lokale partijen, voor meer vrouwen.
Stem op een Vrouw door naar Europese verkiezingen
De stichting richt de focus nu op de aankomende verkiezingen voor het Europees Parlement. Behalve stemcampagnes traint de stichting ook vrouwelijke kandidaten en organiseren zij verkiezingsdebatten, zodat de vrouwelijke kandidaten meer zichtbaar worden.
*Alle genoemde data is verzameld door Stichting Stem op een Vrouw.
Elke avond op de hoogte van het laatste nieuws uit de Hoeksche Waard? Schrijf je dan hier in voor onze gratis nieuwsbrief.
