Rosita en haar oma Rose waren close. “Zij heeft mij de kerk ingedragen voor de doop en ik ben naar haar vernoemd. Ze is in mijn armen overleden toen ik 35 was.” Toch kwam het nooit bij haar op om een boek over haar te schrijven.
“Mijn vader raadde me dat al aan toen mijn eerste boek uitkwam in 1994. Toen heb ik dat niet serieus genomen. Ik dacht ik ga niet schrijven over mijn lieve, charmante oma. Ik dacht dat ik haar heel goed kende.”
Hart verloren aan dominee
Rose, dochter van een Joodse moeder en Duitse vader, werd in 1905 geboren in de Duitse stad Keulen. Ze was een echt stadsmeisje, hield van het theater, maar was ook graag bij haar tante op een Duits waddeneiland. In 1929 verloor ze haar hart aan de Nederlandse dominee Gerard en emigreerde ze naar Nederland. Ze streek neer in Klaaswaal, onder de rook van Rotterdam. Rose ging in de pastorie wonen.
Dat is het verhaal wat kleindochter Rosita van haar oma kent. Dat veranderde toen ze, samen met haar moeder, in het ziekenhuis belandde na een zwaar ongeluk. “Mijn moeder was soms in de war en waande ze zich terug in de pastorie van Klaaswaal. Ze had het over granaten die overvlogen en bommen. Toen moest ik weer denken aan het advies van mijn vader en ben ik mezelf erin gaan verdiepen.”
‘Allemaal vluchteling’
Toen ze beiden uit het ziekenhuis ontslagen waren, startte hun onderzoek naar het leven van oma Rose. Voor Rosita was dat een eyeopener. “Ik wist eigenlijk niet wat er allemaal gebeurd was in onze familie. Toen ik klein was, speelde ik aan de voeten van ooms en tantes uit Brazilië, Canada en Israël en ik dacht: wat een leuke kosmopolitische familie. Tijdens het schrijven van het boek besefte ik dat het allemaal vluchtelingen waren. Ze waren in de jaren ’30 gevlucht voor de nazi’s.”
Ook voor haar moeder is het een bijzondere tijd. “Zij vertelt graag over haar jeugd. Ondanks de angst en het verdriet was er een hele sterke verbondenheid en innigheid. Het was een gelukkig gezin en de kerk puilde uit. Maar ze heeft ook dingen ontdekt die ze niet wist, bijvoorbeeld dat er zo veel familieleden zijn vermoord.”
‘Dit doet mijn volk’
Haar moeder herinnert zich uiteraard ook het bombardement van Rotterdam. “Op de verjaardag van Rose zaten ze met elkaar om de tafel en toen zagen ze mensen het kerkplein ophollen en naar boven kijken. Ze renden de trap op en zagen de bommen op Rotterdam vallen. Rose stond stil te kijken en zei: ‘Dit doet mijn volk’. Want zij was Duitse.”
Rosita schrijft er uiteindelijk een roman over. Het boek werd ook een documentaire: Rose, een familie in oorlogstijd.
Elke avond op de hoogte van het laatste nieuws uit de Hoeksche Waard? Schrijf je dan hier in voor onze gratis nieuwsbrief.
