Rijnmond Presentator Erik Lemmers volgt de aardappelen vanuit de klei naar de frituurpan en leert dat van elk afzonderlijk chipje een foto wordt gemaakt.
Netflix met chips
De jonge zeeklei in de bodem van de Hoeksche Waard is een ideale plek om aardappelen te verbouwen. “Dat is het beste wat je kunt hebben”, verzekert Henk Scheele. Tijdens de coronacrisis zag Henk de maandelijkse chipsverkoop met 30 procent stijgen. “Iedereen ging op de bank Netflix kijken met chips.”
Henk vond het zonde dat de grote hoeveelheid aardappelen anoniem het erf afging. Daarnaast wisselt de prijs van aardappelen enorm. Boeren met een goede opbrengst worden beloond met een lage prijs per kilo. Daarom wilde boer Henk en zijn compagnons een product maken dat ze voor een constante prijs konden verkopen aan de supermarkt: chips!
“Op een avond hadden we zelf chips gebakken, zomaar, en die was eigenlijk veel beter dan wat er in de winkel te koop is”, vertelt Henk trots. Het kostte de mannen daarna een jaar om de perfecte chips te bakken. Toen begon de zoektocht naar de juiste apparatuur om meer chips tegelijk te kunnen bakken. “We zijn in december begonnen met bakken, in november het jaar daarop hadden we de pan.”
Mooi rond en een dikke schil
Niet elke aardappel is geschikt voor chips, legt Henk uit. “Ze moeten gelijk van vorm zijn, geen grote knoeperts ertussen, en een chipsaardappel moet mooi rond zijn. Dan heb je weinig kontjes, dus weinig afval.”
Maar het belangrijkste: een hoog zetmeelgehalte. Tijdens het bakken trekt al het vocht uit de aardappel, dus hoe meer zetmeel in een aardappel zit, hoe minder vocht er in de frituurpan uitgaat, legt Henk uit.
De chipsaardappelen van de Hoeksche boeren hebben een dikke schil, en die is belangrijk. “We schillen de aardappelen niet. Daardoor kunnen we er minder zout op strooien. De schil is een natuurlijke smaakversterker.”
In een romneyloods worden de laatste restjes aardappelen van vorig jaar met heftrucks in bakken geladen om straks gesneden en gebakken te worden. De loods is open aan de onderkant, zodat de aardappelen die er al sinds de vorige oogst liggen goed kunnen luchten en niet bederven.
“We kunnen nog anderhalve week bakken, dan is het echt op.” De boeren moeten goed rekenen. “Het is altijd spannend hoor. In april gaan we poten, dan moeten we precies weten wat we volgend jaar juli nodig hebben. We zorgen dat we meer hebben dan we nodig hebben, want we gaan uit van tien tot vijftien procent groei.” Dat komt tot nu toe altijd goed uit. Tussen de tijd dat de aardappelen op zijn en de nieuwe oogst kan worden gerooid, zitten twee weken. In die weken worden alle machines nagekeken.
Bloemenranden om de akkers
De aardappelteelt voor de Hoeksche Chips gaat zo duurzaam mogelijk. “Aardappelen hebben last van luizen, daarom hebben we bloemenranden rond de akker. Die trekken insecten aan die de luizen eten voor ons.”
Een ander probleem is schimmelziekte. Daarvoor worden bestrijdingsmiddelen gebruikt. “Op het land staat een weerpaal, die meet de luchtvochtigheid. We krijgen een seintje als het gevaarlijk is voor die schimmelziekte, dan gaan we spuiten. Het moet preventief. Als het eenmaal in de aardappel zit, krijg je het er niet meer uit.”
Wasstraat
Voor de aardappelen worden gesneden en gebakken, moeten ze door de wasstraat. Op een band komen alle aardappelen langs. “Er zitten wat kluiten tussen, er zitten beschadigde aardappelen tussen, die willen we niet”, legt Henk uit. Sommige aardappelen zijn al aan het kiemen, maar dat is niet erg. Die gaan er in de wastrommel af.
In de chipsbakkerij staan twee pannen te dampen. De chips worden in twee keer gebakken. Na de eerste bakbeurt zijn ze nog niet klaar, maar het meeste vocht is er dan uit. De tweede bakbeurt maakt de chips knapperig. Het vet op de chips wordt na het bakken in een grote centrifuge van de chips geslagen.
Elke chipje gaat apart op de foto. Als die aardappel te donker is, wordt hij er met een stootje lucht afgeschoten. Een spectaculair gezicht, vindt Erik Lemmers.
Als alle verbrande chips eruit is ‘geschoten’, trillen de gefrituurde chippies in allemaal kleine bakjes. Zodra er 150 gram in een bakje zit, slaat de onderkant eruit in een zak en is het portie klaar voor de supermarkt.
Dit is bericht van onze mediapartner Rijnmond die deze week met de zomertoer in de Hoeksche Waard zijn
Elke avond op de hoogte van het laatste nieuws uit de Hoeksche Waard? Schrijf je dan hier in voor onze gratis nieuwsbrief.
