In Nederland is via de winkelsluitingswet geregeld dat gemeentes winkeliers de vrijheid kunnen geven om zondags geopend te zijn. In grote delen van het land is het al jarenlang de normaalste zaak van de wereld dat op zondag of op geselecteerde (koop)zondagen winkels open zijn. De strikte zondagsrust, zoals we die van voor 1984 kennen, zien we enkel nog in overwegend religieuze regio’s, waaronder ook enkele dorpen binnen de Hoeksche Waard. Daar is sinds de herindeling tot één gemeente die situatie rondom zondagsopeningen een beetje scheef. In bijvoorbeeld Oud-Beijerland en Heinenoord mogen winkels al jarenlang op geselecteerde zondagen open, terwijl in Strijen, Numansdorp en ’s-Gravendeel alles op slot moet blijven. Dit terwijl in omliggende regio’s als Dordrecht, Barendrecht en Rotterdam de winkels elke zondag open zijn.
Enquête ‘rust & activiteiten op zondag’
Deze scheve concurrentie doet veel ondernemers in de Hoeksche Waard pijn. Dat geldt niet alleen voor de grotere winkelbedrijven zoals tuincentra, supermarkten, bouwmarkten, meubelzaken, kampeerwinkels en autobedrijven. Ook kleinere winkeliers, de eventbranche en de toeristische sector zien hun klandizie weglopen naar andere dorpen, de regio en naar webshops (die altijd open zijn). De gemeente Hoeksche Waard wil één lijn gaan trekken wat betreft ‘zondagsrust’ en laat voor € 145.000,- een onderzoek uitvoeren naar wat de bewoners van de Hoeksche Waard op hun zondagen willen doen. Dit gebeurt via een digitale enquête, ondersteund met een campagne waarin men wordt opgeroepen om deze enquête in vijf minuten in te vullen.
Veel kritiek op opzet enquête
Direct na de start van de enquête kwam er op social media een storm van kritiek los over de manier waarop de enquêtevragen zijn geformuleerd. Deze werden suggestief en sturend genoemd, ook vanwege zeer persoonlijke vragen over o.a. politieke voorkeur, werk, gezin en geloofsovertuiging. Als woordvoerder van diverse retailers in de Hoeksche Waard stelt ook ondernemer Frank Winkelman de enquête ter discussie. “Het heeft er veel van weg dat de gemeente voorsorteert op een gewenste uitkomst” zegt Winkelman. “Door de vorm en opzet van de enquête ontkom ik niet aan de indruk dat men deelnemers wil ontmoedigen de enquête te voltooien. Met het huidige lage vertrouwen in overheden i.c.m. de persoonlijke vragen die de gemeente meent te moeten stellen, vermoed ik dat velen (waaronder veel jongeren) de enquête niet invullen”. Daarnaast geeft hij aan dat er geen controle lijkt te zijn op hoe vaak iemand de enquête invult en of diegene wel echt in de Hoeksche Waard woonachtig is. “Het lijkt wel een haastklus! Zou de huidige politiek de hete adem van de BBB in hun nek voelen en dit nog even binnen het huidige college willen regelen?”, vraagt Winkelman zich hardop af.
Klankbordgroep
De gemeente heeft ook een klankbordgroep samengesteld waarin dorps- en winkeliersverenigingen en kerkgenootschappen zitting nemen. Helaas zijn hiervoor volgens Winkelman geen van de grootwinkelbedrijven uit de Hoeksche Waard uitgenodigd. “De gemeente ziet bedrijven zoals supermarkten, bouwmarkten en meubelzaken blijkbaar niet als stakeholders. Dit terwijl hun belang in een gezonde economie en werkgelegenheid groot is. Zo heeft meubelwinkel De Bommel in Strijen bijvoorbeeld zijn distributiecentrum al naar Dordrecht verplaatst, met het verlies van bijna 150 arbeidsplaatsen als gevolg. Wij willen voorkomen dat deze winkel en andere retailbedrijven straks uit de Hoeksche Waard vertrekken naar locaties waar ze wel op zondag open mogen”. De huidige discussie lijkt daarmee op die van het naburige Barendrecht enige jaren terug. Daar gaf o.a. IKEA ook aan een vertrek te overwegen wanneer ze niet open mochten op zondagen.
Eigen mediacampagne ondernemers Hoeksche Waard
Volgens Winkelman is het ondanks de geuite kritiek van groot belang dat zoveel mogelijk inwoners de enquête invullen. “Een lage deelname zal namelijk in het voordeel van de bekende tegenstanders uitvallen”. Om te voorkomen dat de Hoeksche Waard zondags op slot gaat zijn enkele retailers daarom de campagne Wat doe je zondag? gestart. Via Facebook (facebook.com/watdoejezondag), Instagram (@watdoejezondag) en diverse nieuwssites roepen we iedereen persoonlijk op de enquête toch in te vullen, want het gaat ook over jouw toekomst hier. Daarbij wijzen we erop dat je ongewenste vragen en toelichtingen gewoon over kan slaan, als je de enquête maar wel voltooit. Want dat is van groot belang voor een eerlijke en betrouwbare uitkomst.
Ook jongeren laten deelnemen
“Met deze stimuleringscampagne hopen we de deelname aan de enquête een flinke zet te geven en vooral ook de deelname van jongeren te verhogen”. Volgens de gemeente blijft vooral onder jongeren de respons ver achter. “Jongere generaties zijn natuurlijk gewend om ook op zondag te kunnen shoppen, croissantjes te halen bij de supermarkt, een leuk festival te bezoeken of op die dag een (bij)baan in winkels of horeca te hebben. Ze willen net als wij niet dat anderen, veelal vanuit religieuze overwegingen, voor hen bepalen of ze dat wel of niet mogen” besluit Winkelman zijn oproep om je mening aan de gemeente te laten horen.
Elke avond op de hoogte van het laatste nieuws uit de Hoeksche Waard? Schrijf je dan hier in voor onze gratis nieuwsbrief.