Gisteren is Arie den Hartog 101 geworden. Burgemeester Van Heijningen ging langs om hem te feliciteren met deze bijzondere mijlpaal. Namens het gemeentebestuur had hij een mooie bos bloemen en een doos bonbons meegenomen. Meneer Den Hartog is zelf 10 jaar burgemeester geweest. Herinneringen daaraan nam hij graag door met burgemeester Van Heijningen.
Arie Otto den Hartog is op 9 mei 1923 geboren in ’s-Gravendeel. Hij komt uit een gezin met 2 zussen en 1 broer. Zijn vader was fitter bij het waterleidingbedrijf. Het gezin woonde in de dienstwoning naast de watertoren. Van 1936 tot 1938 ging hij naar de ambachtsschool, waar hij leerde voor machinebankwerker. Bij een smid in ’s-Gravendeel heeft hij leren lassen en werkervaring opgedaan. Later ging Arie werken bij Penn en Bauduin (ijzergieterij en bekend van het bouwen en herstellen van bruggen en vuurtorens). Hij volgde daarnaast een vakopleiding en behaalde een tweede diploma metaalindustrie. Op de avondschool volgde hij 4 jaar de zwaarste studie: machinist op de grote vaart.
3 jaar dwangarbeid in Duitsland
Op zijn 19e werd hij van de ene op de andere dag naar Duitsland gestuurd om in de Duitse oorlogseconomie te gaan werken. Nadat hij medisch goedgekeurd was, moest hij zich de volgende dag melden op het Arbeidsbureau, waar het contract al klaarlag. Arie was een van de 380.000 Nederlanders die tussen mei 1942 en juli 1943 voor dwangarbeid naar Duitsland werden gestuurd. Na een jaar zou hij weer thuis zijn. Dat werd 1 juni 1945, na een terugreis van 6 weken.
In 1944 kwam meneer zijn toekomstige Russische vrouw Wera tegen in de kogellagerfabriek in Duitsland. Daar werkte hij met veel andere dwangarbeiders. Ook zij was tewerkgesteld. Wera werkte in de keuken. Contact was verboden, maar op zondagmiddag hadden de Russische en Oekraïense vrouwen 2 uur vrij. Samen met de Hollanders gingen ze dan in groepen naar het bos. Al pratende ontstond er iets tussen de 2. In 1947 zijn Arie en Wera getrouwd. Het echtpaar kreeg 2 dochters en 2 zonen. 1 zoon is vorig jaar helaas overleden. Meneer Den Hartog heeft 8 kleinkinderen en 11 achterkleinkinderen.
Machinebankwerker en vakbondswerk
Na de Tweede Wereldoorlog pakte hij zijn oude vak als machinebankwerker weer op. Hij werd lid van de vakbond en meteen secretaris van de afdeling. Via de vakbond deed hij veel cursussen en zo werd hij bestuurder van de metaalbewerkersbond. Van 1956 tot 1978 werkte hij vanuit verschillende standplaatsen: Leeuwarden, Den Haag, Dordrecht. Hierdoor woonde het gezin telkens ergens anders en wisselden de kinderen regelmatig van school. Samen met de avondvergaderingen was dat een zware tijd voor het gezin.
Toen hij in 1988 met pensioen ging, heeft hij 21 jaar met zijn vrouw in Doetinchem gewoond. Sinds haar overlijden in 2009 is hij weer in ’s-Gravendeel komen wonen. Meneer vond het een goede keus om hier weer terug te komen.
10 jaar burgemeester Geertruidenberg
Meneer Den Hartog was lange tijd politiek actief. Zo was hij in Dordrecht fractievoorzitter van de PvdA. En van 1978 tot mei 1988 is hij – tot aan zijn pensionering – 10 jaar burgemeester geweest van gemeente Geertruidenberg. Daarna heeft hij zich een aantal jaren verdiept in de aanpak en afhandeling van de dwangarbeid door de Nederlandse overheid. Hij wist dit op de politieke agenda te krijgen.
Zijn sterke interesse voor geschiedenis en dan met name voor de sociale kant daarvan, blijkt hier wel uit. Hij zette zich graag in voor dingen die volgens hem mis waren. Nog steeds probeert hij bij te blijven op politiek en sociaal vlak en met wat er om hem heen gebeurt. Hij leest nog dagelijks de krant (NRC) en heeft daar wekelijks gesprekken over met de buurman. Ook over wat er niet in staat. Hij heeft veel contacten, soms meer dan hij zelf zou willen.
Elke avond op de hoogte van het laatste nieuws uit de Hoeksche Waard? Schrijf je dan hier in voor onze gratis nieuwsbrief.
